 |
| Ives Ensemble |
‘Wat is DA DA?’ stond er op het
projectiescherm op toneel. Kort gezegd: tijdens en na de Eerste
Wereldoorlog waren vele kunstenaars
teleurgesteld in de menselijke beschaving. Ze keerden zich tegen de gevestigde
orde, vooral door nihilistische en primitieve kunst te produceren. Van
verhalend proza maakten ze teksten met onsamenhangende woorden, en muziek was
niet meer melodieus en vol harmonie, maar hing aan elkaar van losse noten en
dissonanten. Het leek nog het meest op babytaal,
vandaar Dada.
Speciaal voor dit gezelschap van 13 leden componeerde de
Britse componist Christopher Fox: MERZonate. Uit geluidsboxen werden woorden
herhaald en telkens afgekapt. Daarbij liepen enkele orkestleden met koffertjes gemaakt
van bakstenen rond en zetten anderen sanseveriaplanten op het toneel. Het zijn
symbolen van loodzware burgerlijkheid.
Het Dadaïsme ging uiteindelijk ten onder aan zijn eigen anarchie en een man met het bord ‘Dada is dood’ lichtte dat beeldend toe. Rust was er amper in dit maffe totaaltheaterstuk want met de snelle vioolpassages en (on)harmonieuze melodieën in ‘Kammermusik No.1’ van Paul Hindemith waande je in een filmthriller. Tussen elk muziekwerk werden we door bariton Robbert Muuse getrakteerd op citaten uit het Dadaïsme: ene keer parafrasen met de letter B, dan een vreemde optelling van orkestleden. Muuse liet in ‘Die Wolkenpumpe’ van Erwin Schulhoff, een serieus werk voor vier blaasinstrumenten, in een stroom van onsamenhangende woorden zijn mooie dictie horen. Schitterend was het eind met die basklarinet en zijn donkere misthoorngeluid. Maar toen werd er boe geroepen! Grapje van het orkest.
Na het jazzy ‘Sonata No. 2 voor viool en piano’ van George Antheil, waar pianist John Snijders zich heerlijk kon laten gaan door flink te beuken op de piano, speelden ze Francis Poulencs: ‘Le Bal masqué’. Dit was vrolijke clowneske muziek, met losse riedels die de sfeer wat toegankelijker maakte. Hoogtepunt was ‘Cinéma’ van Eric Satie met de zwijgende film Entr’acte van René Clair (1924) op de achtergrond. De muziek was repeterend met een kloppende melodie en paste precies onder de surrealistische beelden met danselementen. Je zag een papieren bootje cross-over gefilmd dobberend in de lucht, een ballerina die onder haar tutu werd gefilmd, en een op hol geslagen rouwkoets. Een filmpje dat zo in onze MTV-cultuur past. Voor even waren we allen heerlijk Dada.
Het Dadaïsme ging uiteindelijk ten onder aan zijn eigen anarchie en een man met het bord ‘Dada is dood’ lichtte dat beeldend toe. Rust was er amper in dit maffe totaaltheaterstuk want met de snelle vioolpassages en (on)harmonieuze melodieën in ‘Kammermusik No.1’ van Paul Hindemith waande je in een filmthriller. Tussen elk muziekwerk werden we door bariton Robbert Muuse getrakteerd op citaten uit het Dadaïsme: ene keer parafrasen met de letter B, dan een vreemde optelling van orkestleden. Muuse liet in ‘Die Wolkenpumpe’ van Erwin Schulhoff, een serieus werk voor vier blaasinstrumenten, in een stroom van onsamenhangende woorden zijn mooie dictie horen. Schitterend was het eind met die basklarinet en zijn donkere misthoorngeluid. Maar toen werd er boe geroepen! Grapje van het orkest.
Na het jazzy ‘Sonata No. 2 voor viool en piano’ van George Antheil, waar pianist John Snijders zich heerlijk kon laten gaan door flink te beuken op de piano, speelden ze Francis Poulencs: ‘Le Bal masqué’. Dit was vrolijke clowneske muziek, met losse riedels die de sfeer wat toegankelijker maakte. Hoogtepunt was ‘Cinéma’ van Eric Satie met de zwijgende film Entr’acte van René Clair (1924) op de achtergrond. De muziek was repeterend met een kloppende melodie en paste precies onder de surrealistische beelden met danselementen. Je zag een papieren bootje cross-over gefilmd dobberend in de lucht, een ballerina die onder haar tutu werd gefilmd, en een op hol geslagen rouwkoets. Een filmpje dat zo in onze MTV-cultuur past. Voor even waren we allen heerlijk Dada.
Ives Ensemble met Dada voor Allen
Met werken van: C. Fox, P. Hindemith, E, Schulhoff, G.
Antheil, F. Poulenc, en E. Satie
Zang: Robbert Muuse, Regie: Moniek Merkx
Gezien: Schouwburg Almere, 25 aprilEerder gepubliceerd in de Gooi- en Eemlander op 28 april 2008
Hoe va
Geen opmerkingen:
Een reactie posten